La esencia en Gilson según Lawrence Dewanestudio crítico

  1. Manuel-Alejandro Serra-Pérez 1
  1. 1 Universidad de Murcia. ISEN
Journal:
Anuario filosófico

ISSN: 0066-5215

Year of publication: 2023

Volume: 56

Issue: 2

Pages: 383-411

Type: Article

DOI: 10.15581/009.56.2.006 DIALNET GOOGLE SCHOLAR lock_openOpen access editor

More publications in: Anuario filosófico

Abstract

Thomas Aquinas’ philosophy of being is partly indebted to Aristotelian ontology. Étienne Gilson, renowned for his studies on the Thomasian esse, speaks of a level of substance in Aquinas. However, his original conception of esse as the act of the being led the French medievalist to highlight the double composition that integrates the being under the primacy of esse. On the other hand, Lawrence Dewan, from a more Aristotelian Thomism, criticised his teacher for conceiving essence as something negative. In our research we will discuss this dispute in order to clarify which of the two authors is closer to Thomistic teaching.

Bibliographic References

  • Artola, José María. Suma Teológica. Madrid: B.A.C., 4ª ed., 2004.
  • Brock, Simon. "Harmonizing Plato and Aristotle on esse: Thomas Aquinas and the Hebdomadibus", Nova et Vetera 5, nº 3 (2007): 465-494.
  • Brock, Simon. "¿Cuántos actos de ser puede tener una cosa? Un enfoque aristotélico de la distinción real". En La fascinación de ser metafísico. Tributo al magisterio de Lawrence Dewan, O.P., editado por Liliana B. Irízar y Tamara Saeteros, 27-53. Colombia: Fondo de Publicaciones de la Universidad Sergio Arboleda, 2015.
  • Brock, Simon. "La forma tra potenza e atto". Aquinas 49, nº 1 (2016): 77-87.
  • Contat, Alain. "L'étant, l'esse et la participation selon Cornelio Fabro". Revue Thomiste 111 (2011): 357.
  • Contat, Alain. "La constitution de l'étant dans le thomisme contemporain: Tomas Tyn, Johann Baptist Lotz, Cornelio Fabro". En Actus Essendi. Saint Thomas d'Aquin et ses interprètes, editado por Matthieu Raffray, 369-421. Paris: Parole et Silence, 2019.
  • De Finance, Joseph. Être et agire dans le philosophie de Saint Thomas. Roma: PUG, 3ª ed., 1965.
  • Dewan, Lawrence. "St. Thomas and the Distinction between Form and Esse in Caused Things". Gregorianum 80 (1999): 353-370.
  • Dewan, Lawrence. "Étienne Gilson and the Actus Essendi". Études Maritainiennes/Maritain Studies 15 (1999): 70-96. https://doi.org/10.5840/maritain1999155
  • Dewan, Lawrence. "Étienne Gilson and the Actus Essendi. Extended version". International Journal of Philosophie 1 (2002): 65-99.
  • Dewan, Lawrence. Aristotle as a Source for St. Thomas's Doctrine of esse (2000). Recuperado de: https://maritain.nd.edu/jmc/ti00/dewan.htm
  • Dewan, Lawrence. "Form and Being. Studies in Thomistic Metaphysics". En Studies in Philosophy and the History of Philosophy, editado por Jude P. Dougherty, vol. 45. Washington D.C.: The Catholic University of America Press, 2006.
  • Dewan, Lawrence. Lecciones de Metafísica, dirigido por Liliana B. Irízar, trads. Carlos R. Domínguez y Liliana B. Irízar. Colombia: Fondo de Publicación Universidad Sergio Arboleda, 2009.
  • Dewan, Lawrence. Santo Tomás y la forma como algo divino en las cosas, editado por Liliana B. Irízar, trads. Gloria Thorsberg y Carlos R. Domínguez. Bogotá: Fondo de Publicaciones Universidad Sergio Arboleda, 2012.
  • Echauri, Raúl. "Esencia y existencia en Aristóteles". Anuario Filosófico 8, nº 1 (1975): 119-129. https://doi.org/10.15581/009.8.30436
  • Echauri, Raúl. El pensamiento de Étienne Gilson. Pamplona: Eunsa, 1980.
  • Fabro, Cornelio. "L'obscurcissement de l'esse dans l'école thomiste". Revue Thomiste 58, nº 3 (1958): 443-472.
  • Fabro, Cornelio. Partecipazione e causalità. Opere Complete, editado por Christian Ferraro. Roma: EDIVI, vol. 23, 2010.
  • Fabro, Cornelio. Esegesi tomistica. Opere Complete, editado por Gianluca Trombini y Marcelo Lattanzio. Roma: EDIVI, vol. 23, 2017.
  • Ferraro, Christian. "La interpretación del esse en el tomismo intensivo de Cornelio Fabro". Espíritu 66, nº 153 (2017): 11-70.
  • Filippi, Silvana. "Deus est suum esse: ¿hay una esencia en Dios?". En La cualidad metafísica del ser respecto a la forma. Estudio de la crítica de Lawrence Dewan a Étienne Gilson, editado por Manuel A. Serra Pérez, 236-256. Pamplona: Eunsa, 2021.
  • Forment, Eudaldo. Persona y modo substancial. Barcelona: PPU, 1983.
  • García López, Jesús. Lecciones de metafísica tomista: ontología, gnoseología y teología natural. Pamplona: Eunsa, 2001.
  • García Marqués, Alfonso. Pensando el sujeto: Aristóteles y Quine. Madrid: Dykinson, 2019. https://doi.org/10.2307/j.ctv102bkjc
  • García Marqués, Alfonso. "¿Hay una progresiva comprensión del actus essendi en Tomás de Aquino?". En La cualidad metafísica del ser respecto a la forma. Estudio de la crítica de Lawrence Dewan a Étienne Gilson, editado por Manuel A. Serra Pérez, 48-72. Pamplona: Eunsa, 2021.
  • Geach, Peter. "Aquinas". En Three Philosophers, editado por G. Elizabeth Anscombe y Peter T. Geach, 65-125. Oxford: Basil Blackwell, 1973.
  • Gilson, Étienne. Being and Some Philosophers. Toronto: Pontifical Institute of Medieaval Studies, 2ª ed. 1952.
  • Gilson, Étienne. Elements of Christian Philosophy. Garden City, NY: Doubleday, 1960.
  • Gilson, Étienne. "Virtus essendi". Medieval Studies 26 (1964): 1-11. https://doi.org/10.1484/J.MS.2.305977
  • Gilson, Étienne. L'être et l'essence. Paris: Vrin, 2ª ed. 1972.
  • Gilson, Étienne. "Élements d'une métaphisique thomiste de l'être". ADHDLMA 40 (1973): 7-36.
  • Gilson, Étienne. Le Thomisme. Introduction à la philosophie de saint Thomas D'Aquin. Paris: Vrin, 1965. Trad. española: El Tomismo. Traducción de Fernando Múgica. Pamplona: Eunsa, 2ª ed., 1989.
  • Gilson, Étienne. Introducción a la filosofía cristiana. Madrid: Encuentro, 2009.
  • Herrera, Juan José. "Dewan contra Gilson: Sobre la relación entre esencia y esse". En La cualidad metafísica del ser respecto a la forma. Estudio de la crítica de Lawrence Dewan a Étienne Gilson, editado por Manuel A. Serra Pérez, 131-167. Pamplona: Eunsa, 2021.
  • Irízar, Liliana B. "Lawrence Dewan y el redescubrimiento de la centralidad de la forma en metafísica". Civilizar 8, nº 14 (2008): 133-144. https://doi.org/10.22518/16578953.809
  • Irízar, Liliana B. "El trasfondo metafísico de las cinco vías de santo Tomás. Una aproximación desde Lawrence Dewan, O.P". Civilizar 11, nº 20 (2011): 75-96. https://doi.org/10.22518/16578953.30
  • Irízar, Liliana B. y Dewan, Lawrence. Conversations with Fr, Dewan. Bogotá: Fondo de Publicaciones Universidad Sergio Arboleda, 2015.
  • Irízar, Liliana B. "Étienne Gilson, Lawrence Dewan y el actus essendi". En La fascinación de ser metafísico. Tributo al magisterio de Lawrence Dewan, O.P. editado por Liliana B Irízar y Tamara Saeteros, 305-341. Colombia-Argentina: Fondo de Publicación Universidad Sergio Arboleda y Universidad del Norte Santo Tomás de Aquino, 2015.
  • Millán-Puelles, Antonio. Léxico filosófico. Madrid: Rialp, 14ª ed. 2002.
  • Muñoz, Ceferino. "El ente en Cayetano: Aproximación a su significado e implicancias metafísicas". Trans Form Açao. Marilia 36, nº 3 (2013): 22-34. https://doi.org/10.1590/S0101-31732013000300003
  • Serra Pérez, Manuel. "Quidditas Dei est ipsum suum esse. La hermenéutica del tomismo en confrontación: Lawrence Dewan frente a Étienne Gilson". Pensamiento, vol. 78, n. 301 (2023): 1819-1838. https://doi.org/10.14422/pen.v78.i301.y2022.010
  • Te Velde, Rudi. Participation and Substantiality in Thomas Aquinas. Leiden-New York-Köln: Brill, 1995. https://doi.org/10.1163/9789004452213
  • Te Velde, Rudi. "Tomás de Aquino acerca del ser: ¿Perfección y/o existencia?". En La fascinación de ser metafísico. Tributo al magisterio de Lawrence Dewan, O.P., editado por Liliana B. Irízar y Tamara Saeteros, 227-253. Colombia-Argentina: Fondo de Publicación Universidad Sergio Arboleda y Universidad del Norte Santo Tomás de Aquino, 2015.
  • Tomás de Aquino. Sententia libri Metaphysicae. Cito todos los textos de Tomás de Aquino por www.corpusthomisticum.org.
  • Tomás de Aquino. Summa Contra gentiles (Contra gentiles).
  • Tomás de Aquino. In libros Physicorum.
  • Tomás de Aquino. Summa theologiae (Sum. theol.).
  • Tomás de Aquino. Scriptum super Sententiis (In Sent.).
  • Tomás de Aquino. Expositio libri de hebdomadibus (De hebdomadibus).
  • Tomás de Aquino. Quaestiones disputatae de Potentia (De Pot.).
  • Tomás de Aquino. De spiritualibus creaturis (De spir. creat.).
  • Tomás de Aquino. Quaestiones disputatae De anima (De an.).
  • Tomás de Aquino. De spiritualibus creaturis (De spir. creat.).